Kopalnia Węgla Kamiennego Janina

Po wojnie francuscy właściciele zdecydowali się zatrudnić w niej polskiego dyrektora. Od roku 1920 do 1939, jako pełnomocnik współwłaściciela Alexisa Barteta, kopalnią kierował inż. Zygmunt Szczotkowski, a jego zastępcą do spraw technicznych – tzw. „kierownikiem kopalni” – był inż. Józef Litwiniszyn[a], ojciec prof. Jerzego Litwiniszyna. Po wybuchu II wojny światowej niemieckie władze do połowy roku 1940 nakazały Szczotkowskiemu zarząd komisaryczny; później kopalnią kierował Austriak z Grazu Ladislaus Franz Trenczak (po wojnie był twórcą patentów w przemyśle górniczym[4]; później trafił do Pakistanu jako ekspert górniczy ONZ[5]), który podjął niezwłocznie starania zatrudnienia w kopalni jeńców wojennych i zorganizowania w niej obozu pracy[6]. W styczniu 1943 nowym zarządcą kopalni został inż. Günther Falkenhahn, a wkrótce przywieziono tam pierwszych jeńców brytyjskich, w oparciu o których powstało Kriegsgefangenen-Arbeitskommando E-562 Janinagrube („komando pracy jeńców wojennych E-562 kopalnia Janina”) podlegające ekspozyturze Stalagu VIII B w Zabrzu. Jeńcy ci jednak w skuteczny sposób uchylali się od pracy w kopalni, w wyniku czego jesienią 1943 Niemcy zdecydowali się przekształcić obóz pracy jeńców wojennych w obóz pracy przymusowej Arbeitslager Janinagrube („obóz pracy kopalnia Janina”) podlegający obozowi koncentracyjnemu Auschwitz. W obozie tym pracowało od 800 do ponad 900 więźniów pochodzących z różnych części Europy; wydobycie wynosiło wówczas ok. 300 tys. ton rocznie. W przeddzień likwidacji obozu w styczniu 1945 przebywało tam 853 więźniów.
Po przejściu frontu w 1945 kopalnia „Janina” została upaństwowiona i w lutym podjęła wydobycie. Drążenie nowego szybu Janina III rozpoczęto w 1961, dwa lata później szybu Południowego, a w 1964 – szybu Zachodniego. Na początku lat 70. XX wieku wydobycie wynosiło w „Janinie” ok. 1,8 mln ton rocznie, a zatrudnienie około 4 tysięcy osób. W 1972 wydobycie w „Janinie” przekroczyło 2 miliony ton, a w 1978 – trzy miliony, po czym w latach 80. XX wieku utrzymywało się na poziomie 3,5 mln ton[7].
Od czasu przemian ustrojowych w roku 1989, datuje się początek zmniejszania przerostów zatrudnienia, szczególnie wśród pracowników zatrudnionych na powierzchni. Liczba pracowników zmalała w ciągu pierwszych paru lat o ponad tysiąc osób, zmalało też wydobycie. W 1993 kopalnia weszła w skład Nadwiślańskiej Spółki Węglowej S.A. w Tychach, a od 1 lutego 2003 znalazła się, jako jeden z 23 zakładów, w Kompanii Węglowej. Rok później, 1 kwietnia 2004, w wyniku kolejnych przekształceń powstał Zakład Górniczo-Energetyczny Janina sp. z o.o. 1 lipca 2005 ZGE Janina został połączony z ZGE Sobieski Jaworzno III sp. z o.o., w wyniku czego powstał Południowy Koncern Węglowy S.A. W listopadzie 2007 zatrudnienie w „Janinie” wynosiło 2841 pracowników (w tym 1937 robotników dołowych)[8]. W 2005 wydobycie wynosiło ok. 2,2 mln ton[9]; w kolejnych latach utrzymywało się na poziomie od 1,75 do 2,6 mln ton. Złoża kopalni „Janina” szacowane są obecnie na 20% zasobów węgla kamiennego w Polsce[10]. Jest to kopalnia o największych zasobach operatywnych węgla kamiennego w Polsce, szacowanych na 841 009 tys. ton, a czas eksploatacji w 2003 był przewidywany na 204 lata[11]. Kopalnia obecnie należy do TAURON Wydobycie S.A.[12]
30 września i 20 października 2015 roku w kopalni doszło do tąpnięcia o sile 3,7 w skali Richtera. Doprowadziło to do czasowego wstrzymania wydobycia w jednej z trzech ścian, spowodowanego uszkodzeniami budynków w okolicy Libiąża[13][14][15]. 17 października 2015 roku doszło do tąpnięcia o sile 4 w skali Richtera